5 elementen voeding
Herinner je je nog een keer dat je een heel pittig gerecht at en het zweet je uitbrak? Misschien heb je zelfs wel eens opgelet dat, wanneer je ’s morgens yoghurt als ontbijt at, je kippenvel kreeg? Dit geeft nou precies de thermische waarde aan van voeding. In mijn praktijk geef ik als diëtist, voedingsadvies volgens 5 elementen voeding. Wat houdt dit nou precies in? Het belangrijkste verschil met de westerse diëtetiek is dat er bij 5 elementen voeding wordt gekeken naar de thermische waarde van voeding en drinken. Een voedingsmiddel heeft van zichzelf namelijk een verwarmend of een verkoelend effect in het lichaam.
Brandend maagzuur
In de Chinese Geneeskunde gaan we altijd op zoek naar waar de disbalans zit die een klacht veroorzaakt. Deze disbalans kan ook te maken hebben met een teveel aan hitte of een teveel aan koude in het lichaam. Een regelmatig voorkomende klacht is brandend maagzuur. In de Chinese Geneeskunde wordt brandend maagzuur gezien als hitte in de maag. Heel vaak zie ik dan in mijn praktijk dat mensen met deze klacht (veel) koffie drinken en houden van pittig eten. Koffie en pittig eten geven hitte in het lichaam en dit kan brandend maagzuur verergeren. In dit geval adviseer ik om het lichaam te koelen met specifieke voedingsmiddelen.
Wat is er van invloed op de thermische waarde?
Er zijn veel dingen van invloed op de thermische waarde van voeding. Van nature heeft een voedingsmiddel dus al een bepaalde werking in het lichaam. Hieronder een aantal theorieën over het warmende of koelende effect van voeding.
- Planten die langer de tijd nodig hebben om te groeien (wortel, kool) zijn vaak verwarmend en dus planten die korter de tijd nodig hebben om te groeien (sla, komkommer) werken dus verkoelend.
- Planten die groeien door middel van kunstmest of andere groeibevorderende middelen hebben een verkoelend effect. Ook daarom heeft biologische voeding de voorkeur.
- Rauwe voeding is meer koelend dan gekookte voeding.
- Wanneer je voeding koud of afgekoeld eet dan werkt dit meer verkoelend.
- Onrijpe voeding werkt verkoelend. Denk aan onrijp fruit maar ook aan een groene paprika.
- De methode van bereiden heeft veel effect op de thermische werking. Hoe langer gekookt hoe warmer de werking. Verder heeft een hoge temperatuur en bijvoorbeeld een hete luchtoven ook een extra verwarmend effect. Wanneer je groenten bijvoorbeeld alleen blancheert of heel kort kookt dan zit er minder warmte in dan wanneer ze “gaar” gekookt worden. Gefermenteerde groente zoals zuurkool werkt meer verkoelend dan wanneer witte kool bijvoorbeeld geroerbakt wordt.
- Nog speciale aandacht voor de magnetron. Er is in verschillende onderzoeken aangetoond dat bij het gebruik van de magnetron de moleculen van voeding veranderen. Dit kan van invloed zijn op de opname van voeding in de darm en de vertering. Ik raad het gebruik van de magnetron daarom af.
Ontbijt als een koning!
Dit hangt heel erg af van jou constitutie en eventuele klachten. Toch zijn er in het algemeen een aantal dingen waar je op kunt letten. Bij de 5 elementen gaan we ervan uit dat het ontbijt de belangrijkste maaltijd is van de dag. Het liefst wordt het ontbijt tussen 7 en 9 uur ’s morgens gegeten omdat de energie van de maag dan het sterkst is. Dit betekent dus ook dat tussen 7 en 9 uur ’s avonds de energie van de maag het zwakst is en daarom beter niet kan worden gegeten na 7 uur ’s avonds.
Wat eet je dan in de morgen? Het liefst een warm ontbijt. Je kunt hierbij denken aan een omelet met groenten, een pap van gierst of havermout, pannenkoekjes of een flink gevulde soep. Door een stevig ontbijt te eten zul je merken dat je in de loop van de dag veel minder trek hebt in tussendoortjes. Je hebt namelijk je maag op de juiste manier gevoed. Wanneer je toch trek hebt tussendoor bij een bovenstaand ontbijt dan ontbreekt er toch iets. En er zijn mensen die goed reageren op veel koolhydraten bijvoorbeeld de papjes en anderen reageren beter op meer eiwitten zoals in een omelet.
Probeer het eens uit en blijf variëren!